Ms Ataklarının Tedavisi
Yineleyici MS ‘i olanların çoğu ortalama 2 yılda bir , atak adı verilen ve genellikle 24 saatten uzun , ve ortalama 8-10 hafta süren nörolojik işlev bozuklukları gösterirler. Bu bulgu ve belirtiler kişinin günlük yaşamını, yaşam kalitesini etkilediğinde kortikosteroid (kortizon) adı verilen, sinir telciğinin kılıfındaki alerjik iltihap ve sıvı toplanmasını gideren bir tedavi uygulanır.
Kişinin üst solunum yolu ya da idrar yolu infeksiyonu gibi bir infeksiyon geçirmesi, ısı artışına maruz kalması ya da stres yaşaması durumlarında ortaya çıkan ya da var olan yakınma ve bulguların artması şeklindeki tabloya ise yalancı atak (pseudoattack) adı verilir. Alttaki nedenin tedavi edilmesi, ateşin düşürülmesi ile çoğunlukla kortizon kullanmadan iyileşme görülür.
Ms’te görülen bazı belirtileri ortadan kaldırmak yada rahatlatmak için kullanılabilecek tedavilerde bulunmaktadır.
* MS ‘ te görülen bacaklardaki sertliklere(spastisite) yönelik fizik tedavi yanı sıra baclofen ( Lioresal ) ve tizanidin ( Sirdalud ) ,
* Yanıcı ağrılar ve uyuşukluklar için karbamazepin ( Tegretol ) , Gabapentin ( Neurontin ) , clonazepam ( Rivotril ) ,
* Yorgunluk için amantadin ( Amantadain,Ratiopharm,Mantadix ) , pemoline ( Cylert ) , modafinil ( Modiodal , Provigil ) ,
* İdrar problemleri için tolerodine tartrate ( Detrusitol , Detrol ) oxybutynin ( Üropan , Ditropan ) etkili olabilir,
* Bağırsak problemleri için diet , bağırsak işlevlerini düzenleyen ilaçlar ve gerekirse suppozituvarlar kullanılabilir,
* Hafıza ve diğer zihinsel yetilerdeki bazı sorunlar rehabilitasyon, eğitim ve bazı ilaçlar ile rahatlatılabilir , yada ortadan kaldırılabilir.
MS’ te duygusal alandaki sorunların , sorumluluk ve iş yoğunluğunun arttığı dönemlerde çok fazla yakınma olabilir , buradaki anahtar , hekimle ve ilgili hemşire ile bağlantı kurulmasıdır. ÖNEMLİ NOT: Burada yazılan ilaçlar Hekim önerisi olmadan kullanılmamalıdır.
* MS’te Uzun Süreli Koruyucu Tedavi Yaklaşımları
Multipl Skleroz için onaylanmış uzun süreli atak sıklığını azaltma ve özürlülük gelişme riskini azaltmada kullanılan tedaviler İnterferon beta-1b(Betaseron,Betaferon) günaşırı ciltaltı injeksiyon, İnterferon beta-1a(Avonex) haftada bir kez kas içi injeksiyon, İnterferon beta 1a ( Rebif ) haftada 3 kez, 44mcg cilt altı injeksiyon, Glatiramer acetate ( Copaxone ) 20mg cilt altı, hergün injeksiyon, Tysabri ( natalizumab ) ayda bir serum içerisinde perfüzyon şeklindedir.
Amerikan ilaç dairesi tarafından onaylanan diğer bir ilaç Novantrone ( Mitoxantrone ) ise kötüleşen yineleyici ve ikincil ilerleyici MS’te kullanılmaktadır.
Birçok yeni tedavi çalışması sürmektedir. Bunlardaki ana amaç :
* Atak sayısını azaltmak,
* Atakların şiddetini azaltmak,
* Manyetik rezonans görüntüleme incelemelerinde yeni lezyonların gelişimini etkilemek,
* Hastalığın ilerlemesini, özür gelişme riskini azaltmaktır.
Cilt altı injeksiyon şeklinde verilen ilaçlara bağlı injeksiyon yeri belirtileri (yanma,kızarıklık,sertleşme,yağ dokusu erimesi) , injeksiyonların dönüşümlü olarak ve mümkün olduğunca aynı bölgelere yapılmaması sağlanarak giderilebilir. İnterferon beta grubu ilaçlarda, ilk 2-6 ay içerisinde görülen ateş , başağrısı , kas ağrısı gibi yan etkilerde , ilaçların akşam saatlerinde uygulanması , injeksiyon öncesi ve sonrası non-steroid antiinflamatuar ilaçların kullanılmasıyla baş edilebilir.