| DOÇ.DR.CAVİT BOZ - MS'TE TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMI |
| (1/1) |
|
oslem: Multipl Skleroz(MS),beyin ve omuriliğin kronik , genellikle yineleyici bir hastalığıdır.İnterferonlar,glatiramer asetat,natalizumab ve mitoksantron gibi ilaçların hastalığın tedavisinde etkin oldukları bilimsel olarak kanıtlanmıştır.MS tedavisinde son yıllardaki dramatik gelişmelerle önümüzdeki yıllarda daha kolay kullanılabilen ve daha etkili tedaviler beklenmektedir.Bununla birlikte,MS'in kronik bir hastalık oluşu,şuan var olan tedavilerin tam kür sağlamayışı,tedavilerin uzun süreli olması ve yan etkiler nedeniyle hastalar farklı tedavi arayışlarına girebilmektedir.Modern tıbbın kesin tedavi edemediği ve uzun süreli olan diğer birçok hastalıkta olduğu gibi , tüm dünyada çok sayıda MS hastası ''tamamlayıcı ve alternatif tedavi'' ye yönelmektedir. ''Tamamlayıcı ve aternatif tedavi'' , Bilimsel tıbbın dışında hastaların uyguladıkları birçok yöntemin tümüne verilen genel isimdir.''Tamamlayıcı ''ve ''alternatif'' tedavi birbirinden farklıdır.Geleneksel tedavi ile birlikte kullanılıyorsa,''tamamlayıcı'' , geleneksel terapi yerine kullanılıyorsa ,''alternatif'' tedavidir. Tamamlayıcı tedaviler,bilimsel tıbbı tedavilere paralel olarak,bu tedavilerle birlikte kullanılan (meditasyon,aromoterapi,teröpatik masaj ve diğer gevşeme teknikleri vb.) yöntemleri içerir. Alternatif tedavi ise,bilimsel tedavilerin yerine kullanılan (farmakolojik ve biyolojık tedaviler vb) yöntemlerdir.Alternatif tedavilerin yan etkileri,bazen MS hastaları için hayatı riske atabilecek boyutta olabilmektedir. Son yıllarda,tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı artış göstermekte ,değişik ve yeni birçok yöntem eklenmektedir. Tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemleri genel olarak şu dört grup içinde yer almaktadır. 1.Biyolojik tabanlı/Beslenme ile ilgili olanlar -Kapari karpuzu -Çuha çiçeği -Çörek otu yağı -Aloevera,vitaminler -Vejetaryan beslenme -Omega 3-6 yağ asitleri -Akdeniz diyeti -Keten tohumu -Isırgan otu -Arı sütü -Soya -Papatya ekstres -Zencefil -Atkestanesi -Yaban mersin -Sarımsak 2.Psikolojik ve davranışsal yöntemler -Meditasyon -Yoga -Hayal kurma -Hipnoz -Ayurveda -Refleksoloji/gevşeme -Reiki -Psikoterapi -Biyoenerji -Renklerle terapi -Masaj ve aromaterapi -Sülük tedavisi 3.Farmakolojik ve biyolojik yöntemler -Antioksidanlar -Antikoagülanlar -Köpek balığı kıkırdağı -Balığı karaciğer yağı 4.Alternatif medikal sistemler -Düşük voltaj elektrik -Akupunktur ve Çin tıbbı Ms hastalarında tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı bölgeye, hastaların inançlarına,yaşam şekillerine ve kültürlerine değişiklikler göstermektedir.Hastalar kendi bölgelerinde yetişen bitkileri kullanabilmektedir.Örneğin;Doğu Karadeniz bölgesindeki Ms hastalarında kapari karpuzu ,çörek otu yağı,çuha çiçeği,ısırgan otu kullanımı diğer bölgelere oranla daha yaygındır.Kanada ve Amerika'da MS hastaları arasında sık olarak kullanılan Marihuana ,ülkemizde yok denecek kadar az kullanılmaktadır. Ms hastaları arasında tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanma sıklığı Kanada ve Amerika'da %70 lere,Danimarka,İspanya ve Almanya'da %35-55 arasında değişmektedir.Doğu Karadeniz bölgesinde Ms hastalarında tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanma sıklığı %41,5'tir.Tamamlayıcı ve alternatif tedavi denemeyenlerin de %11'i kullanmayı düşündüklerini belirtti.En sık kapari karpuzu,çörek otu yağı,çuha çiçeği,ısırgan otu gibi bitkisel tedaviler uygulandı.Muska,kurşun döktürme,hocaya okunmak gibi dini inanca dayalı tedavi % 5.4 ,kaplıca %6.4 , masaj ,egzersiz ve fizyoterapi %6.5 ,ozon terapisi %2.1 , diyetle ilgili tedavi %3,3 oranında kullanıldı. MS hastalarının çoğu bu tedavileri MS'i tedavi etmek için değil,MS'e bağlı şikayetleri azaltmak,kendilerini ruhsal ve fiziksel olarak daha iyi hissetmek için kullandıklarını ve bu tedavileri genellikle arkadaşlarından veya internetten öğrendiklerini söylemektedirler. MS hastalarında bu kadar yaygın kullanıma karşın,tamamlayıcı ve alternatif tedavinin etkinliği tartışmalıdır.Bir yöntemin etkin olduğunun gösterilmesinde altın standart kontrolü çalışmalardır.Tamamlayıcı ve alternatif tedaviler için böyle bir bilimsel kanıt yoktur.Bazı yöntemlerin yararlı olduğunu gösterilememişse de en azından zararları yoktur. Bunu düşünerek tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerinden biri deneniyorsa,vücuda zararsız olduğu ve ekonomik yükü akılda tutulmalıdır.Çok sayıda tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemi bulunduğundan,bunların etkinliklerinin bilimsel olarak araştırılması mümkün değildir.Bu yöntemlerden biri de uzun yıllardır MS tedavisinde kullanılan arı ısırma tedavisidir.Bu tedavi yöntemi için özel klinikler yaygınlaştı ve popüler belgesel TV kanallarında arı ısırma tedavisi ile iyileştiğini söyleyen MS hastaları anlatılıyordu.Arıda mellitin ve adolapin gibi maddelerin oluşu nedeni ile MS hastalığı tedavisinde etkin olabileceği düşüncesi ile bilimsel çalışma yapıldı.Bu araştırma sonucunda arı ısırma tedavisinin Ms hastalarında hiç bir yararının olmadığı ortaya çıktı. MS için kullanılan tıbbı tedavinizin yanı sıra güvenli biçimde kullanabileceğiniz pek çok tamamlayıcı tedavi yöntemleri bulunmaktadır.Bununla birlikte bu yöntemlerin kullanılmasının önerildiği gibi bir anlam çıkarılmamalıdır.Unutulmamalıdır ki bu yöntemler MS'i tedavi etmez. Ticari boyutun ön planda olduğu çok fazla tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemi bulunmaktadır.Bu nedenle,tamamlayıcı ve alternatif tedavi denemeye karar verirseniz şu konuları aklınızda bulundurmanızda yarar var. - Söz konusu tedavi için ne gibi iddialarda bulunuluyor?MS'inizi iyileştireceği mi iddia ediliyor?Hiçbir alternatif tedavi yöntemi MS'i iyileştirmez dikkatli olunuz. -Yan etki potansiyeli nedir?Size zarar vermeyecağinden emin olunuz.Uygunsuz bitkisel tedaviler sonucu hayatı riske sokan karaciğer ve böbrek yetmezliği vakalarının olduğunu akılda tutunuz. -Bu tür tedaviyi destekleyen kişi ve kuruluşların ehliyeti nedir? -Sizlere daha önce bu tedavi ile iyileşen MS hasta örnekleri sunabilir.Unutmayınız ,MS çoğu hastada atak ve iyileşmelerde giden bir hastalıktır. *-Öne sürülen ilaç ya da tedavi,sadece tek bir kişi tarafından mı sunuluyor?Uzak durun. -Maliyetini düşününüz!!! - Ve en önemlisi denemeden önce doktorunuzla konuşun. Doç.Dr.Cavit Boz Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Gülümse drg. |
| Navigasyon |
| Mesajlar |